Observing without judgement is the highest form of human intelligence.

Eind vorige week was ik een workshop Non Violent Communication aan het voorbereiden en daarbij stootte ik op deze quote.  Dit is zo 'n waarheid als een koe, dat ik hem graag met jullie wil delen op deze mistige, koude zondagochtend. 

Want zeg eens eerlijk. Hoeveel keer stond jij gisteren met je oordeel klaar over wat je om je heen zag gebeuren? Over de buren die twee keer per jaar gaan skiën? Over de moeder op het voetbaltoernooi die altijd zo staat te brullen tegen haar kind? Over je collega die je mailbox weer volpompte tijdens het weekend? 
Zie ik daar een glimlachje spelen? Is het herkenbaar? Zonder dat we er nog stil bij staan doen we dit dag in dag uit. 
Er is ons altijd gezegd dat een eigen mening hebben goed is.  Dat het toont dat je een kritisch persoon bent die zelf weet wat hij wil.  En dat is natuurlijk ook zo. Maar wanneer die eigen mening keer op keer gebaseerd is op een (voor)oordeel, dan zijn we met zijn allen niet goed bezig. Ik word er persoonlijk niet goed van wanneer ik Facebook openklik en er staan alweer 149 comments bij een artikel over of het strooizout nu wel of niet op is in Tienen.  Echt? Serieus? Moeten we daar allemaal iets over te zeggen hebben? Worden we daar beter van? En moeten we dan persé de mening van die 148 anderen weerleggen of, nog erger, afbreken? 
Wat zou het met je doen als je eens zou waarnemen zonder onmiddellijk te oordelen? Al was het maar één keer per dag. In plaats van onmiddellijk naar je veroordeelplekje te surfen in je hersenen, je eerst de vraag stellen: wat zou de reden kunnen zijn waarom die moeder altijd zo staat te schreeuwen aan de zijlijn? Wil zij appreciatie overbrengen naar haar zoon? Wil ze hem doen groeien en hem sterker maken, daar op dat veld? Of is ze erg onzeker over zichzelf en of ze er wel goed aan doet om dat kind hier in de kou te laten voetballen? Wat haar beweegreden ook is, het is een nood die jij zelf ook herkent.  Misschien toon jij je appreciatie anders, ga je anders om met onzekerheid.  En waarschijnlijk ben je het nog steeds niet eens met de manier waarop ze dit toont, maar je kan op zijn minst begrijpen waarom ze het doet.  Als je zou weten dat er heel veel onzekerheid schuilgaat achter haar geschreeuw, zou je met andere ogen naar haar kijken. En haar misschien eens een schouderklopje geven en vertellen dat haar zoon goed bezig is.  Misschien is dat net wat ze nodig heeft in plaats van de veroordelende blikken van de andere ouders. 
Sinds ik probeer om niet altijd met mijn oordeel klaar te staan bij alles wat ik rondom mij zie gebeuren, is mijn leven veel rustiger. Ik jaag me niet op wanneer mijn mailbox op zondagvoormiddag tien keer ping doet, maar bedenk me dat mijn collega dat doorsturen van die mails misschien nodig heeft om rust in zijn hoofd te hebben zodat hij van zijn zondagnamiddag kan genieten.  En dan is het OK voor mij. 
Probeer het op deze zondag ook eens.  Probeer eens op stop te duwen wanneer je iets ziet gebeuren en je spontaan in je oordeel schiet.  Vraag je eerst eens af waarom?  Deze lijst kan je hierbij helpen.  Hij somt de basisbehoeften op die we allemaal hebben, maar die we allemaal op een andere manier invullen. En soms is het al voldoende om je een behoefte te kunnen voorstellen bij het "irritante" gedrag van een ander.  Soms heb je meer nodig, en wil je het echt weten.  En in de meeste gevallen kan je het dan ook gewoon vragen.  Vraag maar eens aan die collega of hij al zijn mails op zondagvoormiddag doorstuurt omdat hij rust wilt om van de namiddag te kunnen genieten. En als het antwoord ja is, kan je hem voorstellen om die mails klaar te zetten, maar nog niet door te sturen. Zodat hij zijn rust heeft, maar de jouwe niet verstoord wordt. En als het antwoord nee is, komt hij vast wel zelf met de reden waarom hij dat doet.  En ook dan kan je samen naar een oplossing zoeken, zolang je maar niet begint te oordelen. 
Geniet dus van deze zondag, geniet van wat om je heen gebeurt en (ver)oordeel niet.  En laat me weten wat het met je gedaan heeft! Enne, oefening baart kunst, het is niet erg wanneer het vandaag nog niet lukt, of wanneer het maar één keer lukt.  Want elke keer dat het wel lukt, hoef je je niet op te jagen en lastig te maken om ... niets!